Od tego roku nowe prawo nakłada na prezydentów, wójtów i burmistrzów coroczny obowiązek sprawozdawczy za poprzedni rok kalendarzowy. Zgodnie z nim prezydent Kalisza Krystian Kinastowski do 31 maja 2019 roku ma obowiązek przedstawienia Radzie Miasta i mieszkańcom raportu o stanie miasta. Obowiązek reguluje ustawa (art. 28aa).

Po co komu raport?
Raport o stanie gminy jest kolejnym narzędziem kontrolnym, dzięki któremu mieszkańcy mogą zyskać dokładną wiedzę o tym co w ich mieście zmieniło się w ciągu ostatniego roku. To narzędzie, z którego powinni korzystać radni, ale którego mogą używać także mieszkańcy – zwłaszcza, że ustawa daje co najmniej dwie ku temu możliwości:
- specjalna uchwała Rady Miasta w zakresie szczegółowych wymogów dotyczących raportu
Ustawa nie precyzuje, jakie dane powinny znaleźć się w raporcie, ale Rada Miasta może podjąć uchwałę, która określi, jakie informacje Prezydent będzie sprawozdawał i w jaki sposób będzie je raportował (np. rodzaj i liczbę danych, rodzaj wskaźników, mierników i kryteriów, sposób prezentacji danych itd.).

Chodzi o to, żeby raport był możliwie rzetelny i szczegółowy oraz uwzględniał specyfikę miasta. Czy mieszkańcy i mieszkanki Kalisza mogą mieć swój udział w określeniu wytycznych do raportu? Najkrócej rzecz ujmując – tak (szersza odpowiedź poniżej).
- debata nad raportem z aktywnym udziałem mieszkańców
Na sesji absolutoryjnej Rady Miasta w dniu 27 czerwca nad raportem o stanie gminy przeprowadzona zostanie debata. Głos będą zabierać radni, ale – co ważne – także mieszkańcy będą mieli taką możliwość. Zgodnie z ustawą w debacie głos może zabrać 15 mieszkańców, ale liczba ta może zostać zwiększona w uchwale Rady Miasta. Mieszkańcy chęć zabrania głosu w debacie muszą wyrazić na piśmie, popartym podpisami co najmniej 50 osób. Chęć zabrania głosu musi być zgłoszona Przewodniczącemu Rady Miasta najpóźniej w dniu poprzedzającym sesję, na której prezentowany będzie raport. Radni mogą zabierać głos w debacie bez ograniczeń czasowych.
Jak Rada Miasta może włączyć mieszkańców?
Rada Miasta Kalisza ma co najmniej dwie możliwości pracy nad uchwałą, określającą szczegółowe wymogi raportu o stanie gminy:
- może skorzystać ze wzoru raportu o stanie gminy, opracowanego przez Związek Miast Polskich,
- może przeprowadzić szerokie konsultacje, debaty i spotkania z mieszkańcami, lokalnymi (i ponadlokalnymi) ekspertami i przedstawicielami różnych środowisk, aby wypracować wymogi odpowiadające specyfice Kalisza.
Ponieważ rozpoczął się marzec, dla raportu sporządzanego w tym roku proponujemy połączenie obu powyższych rozwiązań.
Zachęcamy przewodniczącego Rady Miasta Janusza Pęcherza do zorganizowania otwartych i szeroko promowanych spotkań z udziałem mieszkańców, przedstawicieli miejskich instytucji i lokalnych organizacji pozarządowych. Spotkania mogłyby być okazją do omówienia wzoru raportu o stanie gminy oraz zebrania przez Radę Miasta propozycji dotyczących obszarów i sposobu raportowania.
O raporcie o stanie gminy, a także o innych narzędziach wpływania na władzę, na spotkaniu w Kaliszu mówił Szymon Osowski, prezes Sieci Obywatelskiej – Watchdog Polska. Zapraszamy do obejrzenia nagrania z tego spotkania.
Fot. Kalisz, the oldest city in Poland by Lukasz Radziejewski, lic. CC BY-SA 2.0, from: Flickr.